بیماری آبله در کبوتران -علائم و درمان

سلام به دوستان عزیز و همراهان همیشگی الی پت .من فاطمه هستم .مقاله آماده شده ی زیر در رابطه با یک بیماری در پرندگان است که در گونه های مختلفی در تمامی پرندگان قابل مشاهده است و در صورت دیر متوجه شدن آن در پرندگان خود ممکن است با تلفات بسیاری مواجه شوید . مطلب زیر در رابطه با آبله کبوتر است٬ آن را با دقت مطالعه نمایید ودر صورت مواجه شدن با سوال و یا درخواست مشاوره از متخصصان ما٬ کامنت بگذارید.

مدت زیادی است که آبله پرندگان شناخته شده است.در پرندگانی که به صورت دست جمعی نگهداری می شوند این بیماری بیشتر بروز می کند.آبله پرندگان هم مانند آبله انسان ها و پستانداران می باشد اما به انسان ها و پستانداران سرایت نمی کند و دارای علایم ظاهری است .

شدت بیماری به میزبان بستگی دارد .برخی از آنها در نوع به خصوص خطرناک هستند و در بعضی دیگر حتی قادر به ایجاد بیماری نیستند ویا اگر ایجاد کند به طور ضعیف است و حالت واکسن را دارد و باعث ایمنی بدن پرندگان می شود . تحریک و تولید آنتی بادی بسته به نوع ویروس دارد .

پرندگانی که به بیماری مبتلا می شوند پس از بهبودی ٬ایمنی کامل پیدا می کنند . برخی از آنها حتی به حالت خفیف ،بیماری مبتلا می شوند و ایمنی نسبت به یک یا چند نوع آبله پیدا میکنند .مثلا نوع کبوتری هم کبوتر و هم قناری را از ابتلا به آبله حفظ میکند .ویروس قناری که بیماری شدید ،با تلفات زیاد در قناری تولید می کند ،اما در بقیه پرندگان تلفات کمتری را نسبت به قناری دارد .

بیماری آبله در پرندگان

بیماری آبله نوعی بیماری خفیف تا شدید و تدریجی در پرندگان است که در اثر ویروس اپیوکسوویروس پرندگان به آن مبتلا می شوند، و در سه گونه ویروس آبله پرندگان و ویروس آبله کبوتر و ویروس آبله قناری است. زخم های آبله (رشد زگیل) در قسمت های بدون پر بدن پرنده و در بعضی موارد دهان ، حنجره و یا نای ایجاد می شود.

بیماری آبله در کبوتران

آبله یک بیماری ویروسی است که همه کبوترها را در سنین مختلف (کبوتر های بالغ و کبوتر های جوان )بخصوص جوجه های کبوتران را درگیر می کند.این بیماری در فصل گرما بیشتر پرنده را درگیر می کند و دارای دوران نهفتگی یک هفته ای است و معمولا بین ۴ تا ۱۴ روز این دوران متغیر است و بعد از آن علایم به صورت ضایعات فلس مانند در روی پوست ٬قسمت های بدون پر بدن و یا با خطوط دیفتریک غشایی در روی دهان و راه های هوایی ٬ دور چشم پرنده مشخص می شود که دستکاری آن قطعا باعث خون ریزی خواهد شد.

این ضایعات ظرف چند روز افزایش می یابد و ممکن است با هم لکه های بزرگی را تشکیل دهند.این بیماری بیشترکبوتران جوان را مورد هدف قرار می دهد و زمانی که یک گله درگیر آبله می شود ۹۰ ٪ کبوتران مبتلا می شوند و تلفات بالایی دارد و کبوترانی که درمان می شوند فقط یک سال از این بیماری درمان هستند .

بیماری آبله در چه گونه های وجود دارد و مورد حمله قرار می دهد؟

این بیماری بیشتر در مناطق گرم و مرطوب(معتدل )دیده می شود ودر زمان چرخه فصلی پشه ها بیشتر می شود .

اما به طور کلی در پرندگان کوهستانی ، مرغ نغمه سرا ( قمری و انواع سهره ) ، پرندگان دریایی ، پرندگان خانگی (قناری ها و طوطی ها) ، جوجه ها ، بوقلمون ها ، گاهی اوقات در پرندگان شکارچی و بندرت در آبزیان ٬در میشیگان ، این بیماری در گاو قهوه ای ، سهره آمریکایی ، سیاه‌ خروس ، کبوتر عزادار ، شاهین بالدار ، کلاغ معمولی ٬ مرغ جارچی ، عقاب سر سفید ، گنجشگ خانگی ، پرنده سینه سرخ ، پرنده سار ، کلاغ آمریکایی دیده شده است .

بیشترین زمان شیوع بیماری آبله در کبوتران

این ویروس معمولا از اواخر تابستان و اوایل پاییز فعالیت بیشتری داشته و موجب بروز علائمی در کبوتر ها می گردد.

بسیاری از مربیان و پرورش دهندگان کبوتر متوجه شده اند٬ که این بیماری در زمان پرریزی و قبل مسابقات از طریق گسترش پوست های آسیب دیده و غشاهای مخاطی کبوتر افزایش می یابد.

راه های انتقال بیماری آبله در کبوتران

انتقال این ویروس در پرندگان به صورت است می باشد : راه غیر مستقیم ٬ راه مستقیم

در انتقال به صورت غیر مستقیم این بیماری٬ پشه ها دخیل می باشند.که با تغذیه پشه یا مگس از خون کبوتر آلوده به آبله یا ترشحات ناشی از این بیماری و بعد از آن نشستن بر روی یک کبوتر دیگر این بیماری را به کبوتر سالم انتقال می دهد.پشه ها می توانند ویروس را به مدت یک ماه یا مدت طولانی انتقال دهند.

راه دیگر ابتلا به این بیماری میتواند از طریق بلع اتفاق بیفتد مانند منابع غذایی و آب ، ظرف غذا یا از طریق جای نشستن پرنده ، قفس ها یا پوشاك که به ویروس آلوده شده و به پرنده منتقل می گردد. ویروس آبله در برابر از بین رفتن و نابود شدن بسیار مقاوم است و ممکن است ماه ها تا سال ها در زخم های خشک شده زنده بماند. انتقال غیر مستقیم همچنین می تواند از طریق استنشاق بقایای پر و ذرات ناشی از هوا که به ویروس آبله آلوده شده اند ، رخ دهد.

در روش مستقیم در اثر تماس با پرندگان آلوده و مستعد منتقل شود. ویروس از طریق پوست خراش دار یا شکسته یا ملتحمه (مخاطی که سطح کره چشم را پوشانده است) منتقل می شود. جوجه ها در اکثر مواقع توسط  والدین ناقل که دارای هیچ گونه علایمی نمی باشد٬ آلوده می شوند.

علائم بیماری آبله در کبوتران

این بیماری به دو صورت علایم پوستی و علایم درونی ظاهر می شود .

علایم پوستی خشک : بصورت لکه های زرد رنگی برروی نوک-چشم و بینی – پشت بال ها – قسمت پایینی پاهای کبوتر قابل مشاهده است.

این ضایعات در ۱۱ روز رشد می کنند و از زخم کنده می شوند. زخمهای پوست متورم می شود و حالت طاول به خود می گیرد که به اندازه های مختلف و جدا از هم قرار می گیرند و شاید هم ممکن است فقط یک دانه طاول پدید آید .طاولها پر از مایع و مملو از ویروس می باشند. پس از ترکیدن طاولها پوست روی آنها زرد رنگ و نکروتیک می گردد . این زخم ها در اثر آلودگی های ثانویه متورم و شکل زگیل به خود می گیرد.

گاهی این ضایعات پوستی باعث ناراحتی چشم ها و متورم شدن و بسته شدن پلک ها٬ همراه با قرمزی رنگ چشم ها می شود.

علایم درونی(دیفتری ) : دانه های شفاف و اندکی برجسته روی سطح دهان و حلق ظاهر می شود.این دانه ها در مدتی کوتاه گسترش می یابد و به تدریج به شکل پنیری و زردرنگ در می آید.معمولا تعدادی از دانه ها به هم پیوسته و پوسته ای را تشکیل می دهند.اگر این پوسته ها کنده شوند ،خونریزی صورت می گیرد و اثر زخم بر جای می ماند.ضایعات دهانی ،حلقی ، نایی باعث صدا دارشدن تنفس  وخس خس کردن کبوتر می شود و اگر این ضایعات بر طرف نشود.کبوتر در اثر خفگی تلف می شود.

***همچنین کبوتران مبتلا علایمی چون بی اشتهایی ، بی حالی ، کسالت و کاهش وزن رانیز نشان می دهند.

راه های تشخیص بیماری آبله کبوتران

می توان با مشاهده تاول ها و زخم های که بر روی بدن کبوتر ایجاد می شود به وجود این ویروس پی برد اما در شرایطی که کبوتر دارای علایم درونی است باید برای تشخیص معاینه میکروسکوپی و نمونه گیری انجام شود .

گاهی ممکن است بیماری آبله کبوتر باسایر بیماری ها  یک یا دو علامت مشترک داشته باشند و در تشخیص اشتباهی صورت گیرد عبارتند از :

1. تریکومونیازیس دهان و حنجره

2. مونلیازیس

3. اورنیتوزیس نوع چشمی

4. گزش حشرات

5. بعضی از تومورهای پوستی

6. حساسیت

7. عفونت

8. کمبود ویتامین A 

9. بیماریهای قارچی

10. بیضی عفونتهای میکروبی پوستی

راهکار های پیشگیری از بیماری آبله در کبوتر

یکی از راه های پیشگیری اصلی از بیماری آبله واکسیناسیون می باشد که بهترین زمان برای آن هشت هفتگی می باشد.برای واکسیناسیون می تواند چند پر از سینه کبوتر را کند یا زیر بال را خراشید و دارو را در محل چکاند تا جذب شود .

بهترین راه پیشگیری به صورت سنتی٬ استفاده از اب پوست انار می باشد . بهتراست که در فصولی که انار زیاد است تعدادی در ابعاد کوچک خریداری کرده و آن را خشک کنید و در فصولی که اناز یافت نمی شود .ماهی یک بار در پوست آن چند سوراخ ایجاد کنید و به مدت 24 الی 48 ساعت در آب قرار دهید تا خوب لرت بیاندازد و آب را در جای آبی کبوتران بریزید و با این کار هم برای درمان و هم برای پیشگیری شما یک قدم جلوتر از بیماری خواهید بود. 

البته اضافه کردن جو دو سر به جیره غذایی کبوتران به خصوص در زمانی که دمای هوا بالاست (فصول گرم سال )  بسیار موثر خواهد بود .

از طرفی چون بیماری آبله مسری است می توان با رعایت موارد زیر از شیوع بیشترآن پیشگیری کرد :

1. تغذیه ساختنی ، که می تواند پرندگان را در یک جا جمع کند ، باید متوقف شود.
2. از بین بردن آبی که در یک جا جمع شده است (هم در ظرف هم در زمین). زیرا جمعیت پشه ها را کنترل می کند.
3. پرندگان آلوده باید جدا شوند یا از بین بروند تا منبع ویروس از بین برود.
4. دانه خوری ها ، آبخوری ها و قفس ها باید با محلول 10٪ سفید کننده ضدعفونی شوند.

درمان بیماری آبله کبوتران

چون آبله یک بیماری ویروسی است و باید دوره بیماری طی شود به همین دلیل درمان خاصی وجود ندارد.