سلام به دوستان بزرگوار الی پت .قرار است در مقاله زیر درباره ی یک معضل مهم به نام انگل های داخلی در سگ ها بنویسیم . همان طور که می دانید انگل ها ازجمله موجوداتی هستند که با ورود به بدن یک جاندار دیگر شروع به تغذیه و تولید مثل می کنند و زمانی علایم آن در حیوان خانگی بروز می دهد که بشدت درگیر هستند . ما در این مقاله به بررسی انگل ها و علایم و درمان آن می پردازیم .
انگل چیست ؟
انگل به موجودی گفته میشود که حداقل یک قسمت از دوره زندگی خود را بر روی یا داخل بدن موجود زنده دیگری زندگی کرده و از این زندگی فایده میبرد یا تغذیه میکند. گیاه یا جانوری که دچار انگل میشود میزبان نام دارد. بعضی از انگلها فقط با میزبان معینی سر و کار دارند. برای نمونه انگل آلش تنها روی ریشه درخت آلش زندگی میکند؛ ولی سایر انگلها در انتخاب میزبان سختگیر نیستند. مثلاً برای کنهٔ چوب تفاوتی نمیکند که خون آدمی بمکد یا خون سگ.
برخی از انگلها در طی زندگی خود به بیش از یک میزبان نیاز دارند. جانور تکیاخته مولد مالاریا قسمتی از عمر خود را در بدن آدمی و قسمتی را در بدن پشه بهسر میبرد. بسیاری از انگلها از میزبان خود نه تنها غذا میگیرند، بلکه به عنوان پناهگاه نیز از آن استفاده میکنند. کرم کدو همه عمر خود را در بدن جانوری به سر میبرد و از آن غذا میگیرد. کک که از خون سگ میمکد، درون بدن آن زندگی نمیکند ولی موی بدن سگ برایش پناهگاهی است.
انواع سرطان در سگ ها- پیشگیری ودرمان
انواع انگل در سگ ها
انگل های داخلی : کرم قلب سگ ٬ کرم های روده ای سگ ٬ تک یاخته ها
انگل های خارجی: کک ٬ کنه ها ٬ شپش ٬ جرب
ما در این مقاله به بررسی انگل های داخلی سگ ها به طور کامل می پردازیم .انگل های خارجی در سگ ها به طور مفصل در مقاله کک و کنه درسگ ها مورد بررسی قرار گرفته است .
انواع انگل های داخلی در سگ ها
کرم قلب سگ
کرم قلب سگ از طریق نیش پشهی آلوده وارد جریان خون سگ میشود، در قلبش رشد می کند و بزرگ می شود.
کرم قلب باعث می شود جریان طبیعی خون داخل قلب سگ بهم بخورد و قلب مجبور باشد بیشتر کار کند و در نهایت باعث از کار افتادن قلب سگ می شود.
علایم درگیری کرم قلب سگ سرفه مداوم ٬ خستگی شدید بعد از تمرین های کوتاه ٬ بی اشتهایی است .این بیماری را به طور کامل در مقاله کرم قلب سگ مورد بررسی قرار داده ایم و به بررسی علت و علایم به طورکامل ٬ راه های پیشگیری و تشخیص و درمان پرداختیم .
انگل های روده ای سگ
چندین نوع مختلف انگل روده ای وجود دارد که سگ شما میتواند به آن مبتلا شود.کرم های گرد ، کرم های یکتا ، کرم های قلاب دار٬ کرم های نواری ٬ کرم های پهن و …..
بعضی از کرم ها برای سگ دچار مشکل نمی شوند و شما از بودن آن ها مطلع نمی شوید. بعضی از ان ها تولید مثل کمی دارند.در صورتی که تولید مثل آن ها زیاد شود می تواند موجب مشکلاتی جدی و خطرناک شود. معمولا سگ ها هر ۶ ماه تحت درمان ضد انگلی قرار دهید.
کرم های گرد خطرناک تر می باشند. توله ها باید در ۴ ، ۶ ، ۸ ، ۱۰ ، ۱۲ ، ۱۴ و ۱۶هفتگی تحت درمان قرار گیرند.آنها باید مرتباً تا ۳ ماهگی هر ۲ هفته تحت درمان قرار گیرند. این کار باید با مشاوره با دامپزشک و داروی پیشنهادی او انجام شود.
از بین بردن کرم در بدن توله امر بسیار مهمی است.کرم های گرد و یکتا به بدن انسان نیز سرایت می کنند. هر جایی که سگ آلوده به انگل زندگی کند ،ممکن است تخم کرم های گرد نیز وجود داشته باشد.
کرم های قلابدار
کرم های قلاب دار متعددی مانند ( انکیلو ستوما کانیس ) و انیناریا استنو سفالیس و انکیلو ستوما برازیلیانس موجب آلودگی انگلی در سگ می شوند ، اصولا خون خوار بوده ، به وسیله چشم غیر مسلح دیده می شوند. این کرم ها باعث اسهال ، کم خونی ، ضعف بدنی ، فقر آهن در بدن می شوند.
تخم این کرم قلاب دار با مدفوع سگ همراه بوده و در محیط خارج باز و لارو آلوده کننده ای را به وجود خواهد آورد ، لارو ذکر شده می تواند از طریق بلع در سگ و یا از راه نفوذ در پوست برای سگ عفونت زا باشد. کرمهای قلابدار در سیستم گوارش سگها زندگی می کنند.
بیماری پاروا در سگ ها -علایم و درمان
بعد از اینکه این انگل به دیوارهی روده می چسبد شروع به خوردن خون سگ می کند که این اتفاق بسیار خطرناک است و مخصوصا توله سگها رو خیلی تحت تاثیر قرار می دهد. این کرم ها معمولا از خود ماده ضد انعقادی ترشح کرده ، که مانع از ایجاد لخته خون گردیده و حتی در صورتی که از محلی به محل دیگر روده حرکت کنند ، خون ریزی هم چنان ادامه خواهد داشت و سبب کم خونی در سگ می گردد و با دیدن مدفوع سیاه ، قیری شکل ، می توان وجود کرم قلاب دار روده را صد در صد پیش بینی کرد.
تخم های کرم قلاب اولین بار در مدفوع 15 تا 20 روز پس از عفونت دفع می شود. وقتی در خاک گرم و مرطوب قرار می گیرند، در طی 1 تا 3 روز از آنها خارج می شوند.
برای پیشگیری از ابتلا توله سگ ها به کرم قلابدار باید محل زندگی سگ ها را با محلول آب نمک غلیظ به میزان 4 لیتر برای هر 3 متر مربع ( مساحتی که برای زندگی سگ ها در نظر گرفته می شود ) ضد عفونی کرد. از محلول بنزو لکونیوم هیدرو کلراید 4 درصد هم می توان برای ضد عفونی استفاده کرد. ضمنا آب آهک هم قابل استفاده است.
سگ های ماده را در دوران بارداری هستند ، لازم است تحت نظر داشته و زیر نظر دکتر دام پزشک داروهای ضد انگلی را تجویز گردد.
کرم های گرد(لوله ای )
کرمهای گرد بهخصوص آسکاریسها درتولهها بسیارشایع هستند. توکسوکار کانیس و توکسو کارا لئونینا از انواع کرم های گرد هستند که روده ی بزرگ ، رگ های خونی و یا در مجاری تنفسی سگ زندگی می کنند. اکثرتولههای آلوده نشانه بالینی را نشان نمیدهند. اما میلیونها تخم آلودهکننده بهوسیله آنها در محیط پراکنده میشود که میتواند برای سایر سگها و اطفال خطرناک باشد.
این کرمها شبیه به یک رشته ماکارونی سفید رنگ صاف یا فرخورده هستند و طولی درحدود 2 الی 8 سانتیمتردارند. دامپزشک با تجویز داروهای ضدکرم گرد به دفع این انگلها اقدام خواهد نمود. این کرم ها در روده غذای سگتان را می خورد بعضی اوقات وارد مغز و جگرسگتان هم می شود .
علایم رایج و شایع در زمان ابتلا سگ به این کرم اسهال ٬استفراغ سگ ٬ سوءتغذیه ٬سرفه است .
برای پیشگیری از ابتلا سگتان به این نوع کرم ها ٬ از آنجایی که توله سگ ها از یک تا شش ماهگی حساس تر هستند شما باید از همان ابتدا تحت نظارت دام پزشک به سگتان دارو ضد انگل بدهید . توله ها را در دو نوبت یکی در دو هفتگی مجددا در چهار هفتگی با دارو های ضد کرم اختصاصی می توان تحت معالجه قرار داد.
در ضمن لازم است قبل از شروع تولید مثل و یا حداقل سه هفته بعد از زاییدن ، سگ های ماده را با داروهای ضد کرم از این آلودگی پاک کرد ، چون امکان آلودگی توله ها از طریق عبور تخم از راه جفت به جنین وجود دارد.
کرم های پهن( نواری )
این نوع کرم ممکن است در موهای اطراف مخرج حیوان یا در مدفوع سگ وجود داشته باشد و شبیه به دانه های برنج است. این نوع کرم به راحتی می تواند باعث انتقال بیماری به انواع پستانداران و انسانها شود که باعث به وجود آمدن نوع بیماری به نام هیداتیک شود.
انگل بالغ در روده سگها زندگی میکند. تخم این انگل بهوسیله مدفوع به محیط خارج راه مییابد. خورده شدن تخم این انگل بهطوراتفاقی و بهوسیله سایر پستانداران باعث میگردد که در اعضاء مختلف بدن آنها از جمله کبد، طحال و ریهها این کیست به وجود آید.
علائم عفونت از عدم هضم و جذب طبیعی غذا، ضعف، تحریک پذیری، اشتهای متغیر و پوشش کرکی گرفته تا کولیک و اسهال خفیف متفاوت است. در موارد خفیف ممکن است هیچ نشانه ای وجود نداشته باشد. در موارد نادر، تلسکوپ روده (انسداد روده)، لاغری و تشنج دیده می شود. تشخیص بر اساس یافتن قسمتهای کرم نواری یا تخمهای موجود در مدفوع یا چسبیده به موهای اطراف مقعد است.
کرم های شلاقی
عفونت با کرم شلاقی ( تریشوریس ولپیس ) در سگ های بسیار معمول است. هیچ گونه علائم بالینی در آلودگی های خفیف دیده نمی شود. اما در آلودگی های شدید ، واکنش های التهابی و خون ریزی در روده ی بزرگ دیده می شود که منجر به کاهش وزن و اسهال می گردد. از آن جایی که ممکن است خون تازه قرمز رنگ در مدفوع سگ های آلوده دیده شود ، امکان کم خونی هم وجود دارد.
به طور معمول در روده بزرگ و سکوم، بخشی از روده بزرگ یافت می شود. آنها خود را محکم به دیواره روده متصل می کنند. تخمها از مدفوع دفع می شوند و در حدود 4 تا 8 هفته عفونی می شوند. در شرایط ایده آل، تخم ها می تواند برای چندین سال در محیط خاموش باقی بماند، مگر اینکه خشک شود. به محض بلع تخم های عفونی، لاروها در روده کوچک ایجاد می شوند و سپس به سکوم و روده بزرگ منتقل می شوند، جایی که بزرگسالان بالغ می شوند.
برای پیشگیری از این نوع کرم ها باید محیط را تمیز و خشک کنید .سریعا مدفوع را پاکسازی نمایید تا تخم های موجود در آن از محیط خارج شود به سگ انتقال نیابد .
انگل های باخته ای
یکی دیگر از انواع انگلهای رودهای، «انگلهای تک یاختهای» هستند. این انگلها می توانند بدون اینکه علائم خاصی داشته باشند داخل سیستم گوارش سگها زندگی کنند. زمانی که سگ دچار استرس شد یا به نوعی سیستم ایمنی بدنش ضعیف شد، سگ را با مشکلات جدیدی مواجه می کنند.
از انواع شایع انگلهای تک یاختهای:
- ژیاردیا
- کوکسیدیا
کلام آخر
به طور کلی برای پیشگیری از ابتلای سگتان به انواع کرم ها و انگل ها به سه نکته زیر توجه نمایید :
1- مصرف دارو از بهترین روشها برای پیشگیری از رشد انگل در سگ است. داروهایی خاص وجود دارند که میتوانند مانع از رشد اکثر انگلهای رایج را در بدن سگ شوند. برای استفادهی این داروها برای سگتان میتوانید با دامپزشک مشورت کنید.
2- همواره سگ را تحت نظارت داشته باشید. خارش، اسهال، استفراغ، خستگی، بی اشتهایی، کاهش وزن و تغییرات گوارشی را مدنظر داشته باشید. هر یک از این موارد اگر رخ داد و برای بیش از 2 روز طول کشید حتماً سگ را به نزد دامپزشک ببرید.
3- محل زندگی سگتان را پاکیزه نگاه دارید. به هیچ عنوان اجازه ندهید هیچ نوع زبالهای در محل زندگی سگ باشد. جای خواب، ملحفه، ظرف غذا، ظرف خاک، مسواک و خلاصه تمام وسایل مربوط به سگ را تمیز نگه دارید و نگذارید هیچ نوع آلودگی به آنها وارد شود.